Tirşik eşkilemesi:))
Tirşik Ekşilemesi tarifi
Tirşik Ekşilemesi nasıl yapılır? 
Bildiğiniz gibi, haftaya Adana’nın güzel noktalarının biri olan tarihi Varda köprüsünü tanıtarak başladım. Bu bölgeden devam edeyim diye düşündüm ve bölgede tirşik ekşilemesi ni sizlerle paylaşmak istiyorum.
Tirşik otunun şimdi tam zamanı… Havalar biraz daha ısınınca zamanı geçiyor ve kartlaşıyor. Pazı kadar olmasa da uzun yaprakları olan, çiğ olarak yenmeyen bir bitki. Boğazda karıncalanma gibi etki yapıyor. Bu etkiyi, çorba sıcakken içildiğinde de gösteriyor.
Tirşikten ekşilemesi ve bastırması yapılıyor. Ekşilemesi, daha çok Antakya ve çevresinde, bastırması ise Kahramanmaraş, Osmaniye ve Adana’da yapılıyor. Bugün sizlerle ekşilemesini paylaşıyorum. Bastırmasını da yaptığımda yayınlayacağım.
Tirşik ekşilemesi yörede bolca bulunan nar, turunç ve sumak ekşisi veya limon suyu ve hatta limon tuzuyla bile yapılabiliyor. Ama bölgede, bilindiği üzere limon tuzuna pek gerek kalmıyor.
Malzemeler
1 demet tirşik
2 su bardağı taze sıkılmış limon suyu
½ Türk kahvesi fincanı pirinç
1 tatlı kaşığı kuru kekik
2-3 diş sarımsak(az tuzla havanda dövülür ve çorba soğuduktan sonra ilave edilir)
5 su bardağı su(gerekirse su miktarı artırılır, mutlaka kaynayan çorbaya kaynar su ilave edilir)
Yapılışı
Kenar yaprakları temizlenen tirşikler güzelce yıkanıp, suyu süzdürülür.
Çok keskin bir bıçakla incecik kıyılır.
Uygun bir tencerede limon suyu, su biraz tuz ilavesiyle kaynatılır. Kaynayan suyun üzerine kıyılmış ot ilave edilir. Önce harlı ateşte kaynadıktan sonra orta ateşte tirşik iyice pişene kadar tencerenin kapağı açık olarak kaynatılır.
Kaynarken üzerinde oluşan kefi alınır.
Pişme işleminin sonuna doğru yıkanan pirinçler ilave edilir ve onun da pişmesi sağlanır.
Pişen çorbaya en son suyu azalmışsa koyuluğuna göre kaynar su ve bir tatlı kaşığı kekik ilave edilip bir taşım daha kaynatılır ve ocaktan alınıp soğutulur.
Soğuyan çorbaya dövülmüş sarımsak ilave edilip, servis yapılır.
Afiyet olsun.
Not: O gün çorbamızın ardına sıkma ve d börek yapıp bir güzel ocak başında yedik. Her şey muhteşemdi…
Tirşik, sindirim sistemini temizleyen yapıya sahip bir ot sadece pişirilirken biraz dikkat ve zaman istiyor. Bu çorba, buralarda bir demet falan yapılmıyor. Kocaman tencerede yapılıp, zamanında bolca yemeye çalışılıyor.
Çorbayı bana öğreten sevgili Şahizer hanıma teşekkür ederim.
Bu çorba soğuk bir yerde veya buzdolabında 1 hafta bozulmadan saklanabilir.
Geçen sene bastırmasını bir arkadaşım getirmişti, beğenmiştim. Ekşilemesi de onunla yarışacak kadar güzel oldu.
Seslerin yer değiştirilerek (metatez) kullanılmasına bölgede çok sık rastlanabiliyor, bunlardan biri de ekşileme- eşkileme …
Tirşik çorbasını sevgili Işıl‘ın son yazısında gördüğüm ve hemen ertesi günü yaptığım ekmekle yiyoruz. Ekmek, müthiş oldu.
Tirşik ekşilemesi tarifini arkadaşımız Safiye hanımın düzenlediği” Yöresel Lezzetler Etkinliğine” gönderiyorum.
Kendisinin yaptığı bu kültürel çalışmada bol katılım dilerim.
Yorumlar
Yorum göndermek istiyorsanız, lütfen aşağıdaki formu doldurunuz.
-
KATEGORİLER
-
- Adana
- Adana Yemekleri
- Aperatifler
- Aşlıklar
- Baklagiller
- Başlangıçlar
- Bilecik
- Çankırı Yemekleri
- Ekmekler
- Et-Balık-Tavuk
- Hamur işleri
- İçecekler
- Jöleler
- Kahvaltılıklar
- Kışlıklar
- Peynirler
- Pilav ve Makarnalar
- Reçeller
- Sebze Yemekleri
- Şekerler
- Şerbetler
- Şifalı Bitkiler
- Son Tarifler
- Tatlılar
- Turşular
- Yerimiz Suyumuz
- Zeytinyağlılar
TÜRK DÜNYASI MUTFAĞI
GENEL YORUMLAR
Bende resmi görünce önce pazı sanmıştım Sarecim. Ama okuyunca çok ilginç geldi 2 bardak limon suyu ile bu tadı çok merak ettim.
Ellerine sağlık canım.
Sevgiler..
Feraycım, iki bardak limon suyu yada ekşi ne kullnılıyorsa bitkinin acısının yokolmasını sağlıyor. Tadı çok güzel.
Çok sevgiler.
İsmi hiç yabancı gelmadi ama yemediğimden eminim.Paylaşım için teşekkürler:)
Sevgili pembe, tirşiği duymuşsunuzdur. Buraya gelene kadar çorbasını bende bilmiyordum.
Teşekkürler, sevgiler.
Sabah sabah bu yemeği gördüm ve inan ne kadar mutlu oldum,bizim evde özellikle de kardeşim çok sever.Gaziantep’te ben bulamıyorum belki de bulacağım yeri bilmiyorum.Ellerine sağlık,çok da detaylı anlatmışsın,sevgilerimle.
Erguvancım, çok sevindim. Eğer tirşiği tanıyorsanız, bir haftasonu ailece doğa gezintisi yaparken karşınıza mutlaka çıkacaktır. Beğenmenize çok sevindim.
Güzel günler diliyorum, sevgiler.
ben tirşiği Maraşta tattım.şifalı olduğunu ve senede bir kere yemek gerektiğini söylemişlerdi.sizi tebrik ediyorum bilinmeyen yöresel lezzetleri ortaya çıkarıyorsunuz.ellerinize sağlık börek harikaydı,birde sıkmanın resmi olsaydı:(sevgiler…
Sibel hanımcım, TuzEkmek’in amaçlarından biri de yöreseli tanıtmak ve yaşatmaktır. Çok isterdim sıkmaların fotolarının olmasını ama pişirildiği anda yeniyordu, fotoğraflama fırsatını yakalayamadım.
Teşekkürler, çok sevgiler.
Hiç yemediğim bir lezzet ve bundan sonra pazarda tezgahlara daha dikkatli bakıp deneyeceğim inşallah..
Elleirne sağlık cnaım.
Melihacım, her yörede bililen bir yemek değil. Ot olarak vardır belki…
Teşekkürler, çok sevgiler.
ne yalan söylğim annemin bize zorla yedirdiği bir yemekti :)şimdi olsa bayıla bayıla yerim ellerinize sağlık
sıkma börek yapmanın da zamanı geldi anneme söyliğimde bizde sacın başına geçelim birgün…
Miyasecim, çocuklukta bilmeden ne güzel yiyecekleri kaçırdık kim bilir:))
Tazecik otları kaçırmadan saçın başına geçin.
Teşekkürler, çok sevgiler.
Sareciğim,
Yazılarını gördüm ancak şimdi yazabilmek için fırsat buldum.
Bir önceki iletinden başlayayım. Gezdiğin gördüğün yerleri senin yazılarından tanımak çok hoşuma gidiyor. Yazıların, üslubun ve masalsı anlatımınla hemen dikkat çekiyorsun o yerlere. Onca zamandır oralarda yaşayanlar bile senin yazınla fark ediyorlarsa bu güzellikleri yazanın marifetidir bu diye düşünüyorum. Sağolasın arkadaşım.
Gelelim Tirşik’e. Adını duydum ama maalesef bizler sizler gibi şanslı değiliz buralarda. O otlar ne pazarlarda bulunur ne de çarşılarda. Ama eminim ki çok lezzetli bir ot, hele de senin ellerinle yapılmışsa.
Ekmeği de beğenmene çok sevindim. Zahmetsiz bir ekmek olması çok hoşuma gitti benim de. Afiyetler olsun.
En içten sevgilerimle,
Sevgili Işıl, yazıları beğenmeniz çok hoşuma gidiyor. Çok teşekkür ederim.
Tirşik adı güzel kendi faydalı bir bitki ama birazcık ağzı burması var yalnış yapılırsa, çiğden yenmiyor. Biliyorum, oralarda bulmak zor…
Ekmek bir harika, mis gibi lezzet. Çok beğendik, ellerine sağlık.
Çok sevgiler.
selamlar arkadaşım sare ismi bana çok yakın geldi çünkü amcamın kızının adı ve çok seviyordum küçükken sare ablamı şimdi evlendik ayrı semtlerdeyiz bende seni sare ismini görünce hemen o geldi aklıma .Gelelim çorbamıza adını dogru yazmakiçin blogun üst sayfasına kaç kez baktım tirşik en sonunda yazdım hiç duymadım bizdede var ama biz ona sözüm meclisden dışarı( piç pancar )pazızı diyoruz arkadaşım ellerine saglık gerçekden buram buram yöre kokuyo tarifini gönderi sırasına göre yayınlıcam tekrar katılmannı beklerim blogun çünkü buram buram yöresel yemeklerle yöre kokuyor
Safiye hanımcım, Tirşik diye adlandırılan bu bitkinin burada da birçok adı var. Yılan pancarı da diyorlar.
Ekşileme adını özellikle harf değişikliği ile yazdım çünkü burada bazı kelimelerde harflar yer değişitirip kullanılıyor:))Tirşik ekşilemesi oluyor eşkilemesi şeklinde…
Güzel ve faydalı bir etkinlik olduğunu düşünüyorum, kolay gelsin.
Tarifin yayında sare hanım desdegin için teşekkürler tekrar beklerim bu güzel yöresel yemeklerini gün yüzüne çıkarmanı isterim
Safiye hanımcım, teşekkür ederim. Sizin yaptığınız etkinlik sayesinde de daha geniş okura ulaşmış olacaktır.
Kolaylıklar dilerim, sevgiler.
Tirşik otu hakkında Çok güzel bir bilgi daha…
Kapuz başına gittiğimizde ordan abu hayatı bulmayı istedim ve bulacağımı düşümdüm birazda sezergibi oldum. Bazı su damlarlını yaladım (olay söyle oldu bunları dünürken , nasıl bulacağım derken derde elmas gibi parlayan bir şeyi gördüm …………Devamı ….http://sifali.tripod.com/kendim/abu-hayat_deneyimi.htm
Filiz hanım, teşekkürler…
Destanı da pek güzelmiş:))
Rica ederim paylaşmak zevkti çok hoş bir destan evet 🙂
Filiz hanım, teşekkür ederim.
Sevgilerimle…
Sevgili arkadaslar,
tirsik corbasini 3-4 sene önce kayinvaldimde tatmistim, bayildim desme yeri var.
Pazar günü esimle almanyanin “balta girmemis ormanlardinda” bir yayla köyünde gezinirken, esmi bir heyecanla tirsik hazinesi buldugunu ifade etti. iki poset dolusu topladik. Simdiiiii gelelim bunu pisirmesine. Sizin tarifinizle kayinvalidemin tairfi hic mi hic birbirine uymuyo, napcam ben simdi? Opirinc degil bugday asligi koyuyo, yogurt ve hamur mayasi karistiriyo, bekletiiyo, birseyler birseyler…. Esim tirsigi pisrmeye basladi bile. Ona simdi o öyle degil böylede pisiriliyomus desem benim degil annesinin tarifine pisirecek. Napsam acaba?? Bana lütfen yardimci olun, tirsiklerim ziyan olacak :(((
Selin hanım, merhaba.
Tirşiğin her iki şekliyle tarifini TuzEkmek de bulabilirsiniz.
Bu genellikle Hatay bölgesinde yapılan ekşilemesi ama Maraş, Osmaniye ve buralarda bahsettiğiniz yoğurtlu- buğdaylısı yapılıyor.
Size link vereyim, burada adı”tirşik bastırması” olarak geçiyor. https://www.tuzekmek.com/tirsik-bastirmasi/
Kolay gelsin, afiyeter olsun.
Ankara Beypazarı yöresinde mancar olarak bilinir. genellikle çalıların arasında yetişen
ve bolca tüketilen bir bitkidir.
Necati bey, teşekkür ederim.
Anadolu’da da kimi yerlerde bulunabiliyor.
Afiyetle…